سوسک (cockroach / beetle )
سوسک‌ها بزرگ‌ترین گروه حشره‌ها را به خود اختصاص داده‌اند و در محیط زیست‌های مختلفی دیده می‌شوند . از زمین‌های سنگلاخی تا جنگل‌های استوایی تحت قلمرو سوسک ها به‌حساب می‌آیند . بیشتر سوسک‌ها قدرت پرواز دارند . آنها دارای بال‌هایی هستند که وقتی درحال پرواز نیستند ، آنها را در محفظهٔ محکمی روی پشت خود جمع می‌کنند و در زیر این محفظه نگهداری می‌کنند .
تمام سوسک‌ها دارای بخش‌هایی برای نیش زدن و جویدن در ناحیهٔ دهان خود هستند . بعضی از سوسک‌ها دارای آرواره‌های بزرگی هستند که آنها را قادر می‌سازد به طعمهٔ خود حمله کرده و آن را قطعه‌قطعه کنند . سوسک‌های دیگر دارای آرواره‌های کوچکی در انتهای پوزهٔ درازشان هستند .
انواع سوسک
cockroach ( سوسری یا سوسک حمام )
beetle
cockroach ( سوسری یا سوسک حمام )
بسیاری از مردم، سوسری‌ها (سوسک حمام یا cockroachs) را با سوسک‌ها (Beetles) اشتباه می‌گیرند . سوسک‌ها دارای یک لایه یا قاب محکم و محافظ روی بالاهای خود هستند و قبل از پرواز باید ابتدا آن را کنار بزنند ولی سوسری‌ها روی بالشان قاب ندارند .
beetle
به جز سوسری ها ، تمام انواع دیگر سوسک ها در این گروه قرار می گیرند .
به طور کلی آنها را می توان در دو گروه مهم زیر که در کشور ما شیوع بیشتری دارند ، تقسیم بندی کرد :
سوسک آلمانی ( سوسک ریز )
آنها سوسک های خانگی به شمار می آیند که می توانند توسط اشخاص و کالاها به هر جایی منتقل شوند . رنگ آنها زرد مایل به قهوه ای و یا سیاه بوده و تنها تعداد کمی از آنها قابلیت پرواز دارند . آنها نسبت به سموم ، بسیار مقاوم تر و از لحاظ چثه بسیار کوچکتر از سایر گونه ها هستند .
دیدن یک سوسک آلمانی یا در اصطلاح عامیانه سوسک ریز ، روی پیشخوان ، کابینت یا در آبدارخانه وحشتناک است . باید بدانید که اگر یک سوسک را در کمین و در اطراف ببینید یعنی تعداد خیلی بیشتری پنهان شده اند . اگر شما بطور منظم چند تایشان را ببینید یعنی با مشکل جدی مواجه شده اید . این سوسک ها در زمره آفت های سوسکی شماره یک جهان هستند .
این نوع سوسك ها بیشتر در قسمت آشپزخانه در خانه ها یافت مى شوند ، آنها حتی در داخل یخچال ها هم مشاهده می شوند . آنها گذشته از ظاهر نازیبایشان به جهت آنكه در فاضلاب و چاه ها زاد و ولد مى كنند ، از جمله آلوده ترین حشرات خانگى نیز به شمار مى آیند . بنابراین مبارزه با سوسك هاى خانگى به خصوص در فصل بهار كه زمان تخم ریزى همه حشرات است ، از جمله اقدامات بسیار ضرورى در خانه محسوب مى شود .
سوسک آمریکایی ( سوسک درشت )
این سوسک ها بیشتر خارج از منازل پیدا می شوند و معمولا از زیر درب ها ، پنجره ها ، دریچه های کولر و … با خزیدن یا پریدن ، وارد منازل می شوند . رنگ آنها قرمز متمایل به قهوه ای بوده و هر دو جنس نر و ماده قابلیت پرواز دارند . چرخه زندگی آنها به طور متوسط 600 روز است . محل های مرطوب ، فاضلاب ها و آب راه ها ، تنه خشک درختان از جمله مکان های مورد علاقه آنهاست .
نحوه زندگی سوسک ها
سوسک ها پس از ورود به اماکن و مستقرشدن در محل مناسب شـروع به تخم ریزی می کنند . تخم سوسک به تـعـداد شـانزده تـاچهل و هشت عدد می باشد که درون پوشش یا کپسولی قهوه ای و لوبیا مانندشامل دو ردیف مـوازی اتاقکهای حاوی تخم قراردارد . سوسک ها این کپسول ها را در محلهای تاریک و دور از چشم در شکاف ها و درزها گذاشته و یا به سطوح زیرین مـیز وصندلی یا تختخواب ، جعبه چوبی و دیگر وسایـل بسته بـندی شده ، می چسبانند . کپسول ها به تدریج بزرگ شده و پس از مدتی سوسک های جوان سفیدرنگ کوچک بدون بال از درون آن خارج می شوند . از ابتدای تخـم ریزی تا خارج شدن نوزاد سـوسک ( نـمف ) سی تا پنجاه روز طول می کشد .
تغذیه سوسک ها
این حشرات مواد شیرین و نشاسته ای را ترجیح می دهند . آنها از شکر و شکلات های شیرین ، شیر، پنیر ، گوشت ، نان و سایر غلات ، مقوا ، جلد کتاب ، چوب های روی سقف ، کفی کفش ، لاشه سوسک های مرده و فلج ، خون خشک شده و تازه ، مدفوع ، خلط ، ناخن دست و پای افراد مریض و خوابیده تغذیه می کنند .
سوسک ها چه مکان هایی را دوست دارند؟
سوسک ها گرما را دوست دارند و پشت رادیاتورها و لوله های آب گرم مخفی می شوند . روزها در شکاف و درز دیوارها ، چهارچوب درها ومبل ها پنهان می شوند . نقاط تاریک مانند تختخواب ، پشت یخچال و اجاق خوراک پزی و ظروف آشپزخانه ، کابینت ها ، توالت ، حمام ، لوله بخاری ، محل نگهداری حیوانات ، زیرزمین ها ، داخـل تلویزیون و رادیو و دیگر وســایل الکــتریکی ، آبروها و سیستم فاضلاب از محل های اختفای سوسک ها است .
گروهی از سوسک ها از طریق راه رفتن و پرواز حرکت کرده و گروهی نیز همراه وسایط حمل و نقل ، کشتی و هواپیما مسافت های طولانی را طی می کنند . مجاری فاضلاب ، وسایل بسته بندی شده ، جعبه بطری های نوشابه ، کیسه های سیب زمینی و پیاز و سایر مواد غذایی که بگونه ای نامناسب انبار شده اند ، اماکن و منازل آلوده مجاور و دودکش بخاری ها ، راههای انتقال این حشرات هستند .
اهمیت پزشکی و مبارزه با سوسک ها
سـوسک ها از آفات مهمی محسوب می شوند که از کثافات ، غـذاهای فـاسد ، پارچه ، چسب ، کتاب ، خاکستر سیگار ، چرم ، کفی کفش و … تغذیه نموده و قسمتی از غــذای هضم نشده خود را برمی گردانند ، به دفع مدفـوع روی غذا عادت دارند ، از دهان و غدد خود ماده ای ترشح می کنند که در مسیر حرکت آنها و منابع غذایی شان بوی ماندگار و نامطبوعی ایجاد می کند .
ســوســک ها با آلــوده کردن کـردن مـواد غذایی از طـریق عـوامـل بیمـاری زای مـوجود در توالت ها ، زباله ها و . . .، عامل انتقال بیماری های زیر می باشند :
– بیماری های باکتریایی : اسهال – دیسانتری – وبا – تب تیفوئید
– بیماری های ویروسی : فلج اطفال
– حمل تخم کرم های انگلی و نیز واکنش های آلرژیک مانند ناراحتی پوستی ، خارش ، تورم پلک و ناراحتی های تنفسی
نحوه مبارزه با سوسک ها
برای مبارزه در نظر داشته باشید که سوسک ها برای ادامه زندگی نیازمند آب غذا و پناهگاه هستند . می توان با بکارگیری روش های زیر ، دسترسی این حشره را به آب ، غذا و پناهگاه کم نموده و آلودگی را کاهش داد .
البته این روش ها هیچ کدام قطعی و دائمی نیستند و ساده ترین و موثر ترین روش مبارزه با سوسک ، استفاده از دستگاه های تخصصی دفع کننده حشرات ایران پراتیکس می باشد که بدون ایجاد عوارض جانبی و روش های پر زحمت ، باعث ریشه کنی صد در صد این جانوران زشت و آلوده و موذی می شود .
