سگ ( Dog )
سگ پستانداری از راسته سگ سانان است و نخستین جانوری است که به دست انسان اهلی شد . سگ ها دارای صد ها نژاد هستند و از نظر ارتفاع بدن ، رنگ ، نوع پوشش ، خصوصیات رفتاری و … با هم تفاوت دارند . سگ ها جانورانی بسیار مهم و مفید در زندگی انسان ها می باشند و سالیان سال است که به عنوان حافظ انسان در برابر جانوران درنده و دزدان و همراهی انسان در شکار ، به ایفای نقش پرداخته اند . سگ ها بسیار آموزش پذیر و باهوش هستند و از این خصوصیت آنها می توان برای آموزش و بهره گیری از سگ ها برای خدمات رسانی به انسان استفاده نمود . تربیت سگ برای افراد نابینا ، تربیت سگ پلیس ، تربیت سگ برای افراد سالمند ، تربیت سگ های زنده یاب در مواقع زلزله و … از این جمله خدمات هستند .
بیماری هایی که می توانند از طریق سگ منتقل شوند
در بعضی از کشورهای پیشرفته ، تعداد حیوانات خانگی شان از تعداد شهروندان آن بیشتر است و همه ی این حیوانات به صورت بالقوه توانایی انتقال بیماری را دارند . با توجه به این که این بیماری ها می توانند سیستم ایمنی را درگیر کنند ، باید در مورد تماس حیوانات با مسن ترها ، نوزادان ، افراد تحت درمان بیماری های خاص ، افرادی که به تازگی جراحی پیوند عضو داشته اند و افرادی که بیماری های خودایمن دارند توجه ویژه‌ای صورت گیرد .
سگ یکی از حیواناتی است که همواره در زندگی انسان ها حضور داشته است. هر کس تصمیم به نگهداری سگ در منزل داشته باشد، باید بداند که پس از چنین تصمیمی مسوولیت هایی متوجه او می شود که باید به خوبی آن ها را بشناسد، بپذیرد و سپس اقدام به خرید و نگهداری سگ کند..
متخصصان فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی در زمینه برخی از بیماری ها و آفات سگ ها تحقیقاتی انجام داده اند که خلاصه ای از آن به شرح ذیل می باشد :
هاری
هاری یک بیماری ویروسی فوق العاده کشنده است که موجب عفونت مرکز دستگاه عصبی می گردد. تمامی حیوانات خونگرم ممکن است به آن دچار شوند و به وسیله ی گاز گرفتن توسط حیوانات هار بیماری انتقال می یابد . سگ هار به طرز خطرناکی حالت تهاجمی به خود گرفته ، تمایل شدیدی به گاز گرفتگی اشیا ، حیوانات ، انسان از جمله صاحب خود نشان می دهد و اغلب خود را نیز گاز گرفته و زخم های شدیدی در بدن ایجاد می نماید .
سگ هار تمایل به ترک محل سکونت داشته و به سگ ها و حیوانات دیگر حمله می نماید . در مرحله آخر بیماری ، تشنجات عمومی متداول می باشد . اهمیت هاری از نظر بهداشت عمومی بر اساس تعداد موارد بیماری نبوده بلکه در رابطه با مرگ و میر شدید ناشی از بیماری که عملاَ 100 درصد بیماران را در بر می گیرد ، می باشد و نیز برخورد فکری و احساسی ، رنج و اضطراب افراد گاز گرفته شده در ترس از ابتلا به بیماری نیز خالی از اهمیت نیست ؛ همچنین خسارت اقتصادی ناشی از صرف مدت زمان و طول درمان ضد هاری را شامل می گردد . گاز گرفته شدن توسط حیواناتی مانند خفاش ، موش ، گرگ و راکون هار نیز می تواند منجر به هاری شود . به هر حال اگر انسانی توسط حیوانی مشکوک گاز گرفته شد ، باید بلافاصله از سرم ضد هاری استفاده شود . تزریق به موقع این سرم می تواند از مرگ فرد جلوگیری کند .
بیماری های زونوتیک
بیماری های زونوتیک(Zoonotic) به آن دسته از بیماری هایی گفته می شود که قابل انتقال از حیوانات به انسان هستند . یکی از مشکلات اصلی و عمده ی بهداشتی کشور که سال ها است به صورت یک معضل ، منابع انسانی و مالی کشور را به خود اختصاص داده و هر از چند گاه به صورت بحران جدی در استان های مختلف و در قالب بیماری های نوپدید و بازپدید خود را آشکار می سازد ، بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان است .
لیشمانیوز جلدی
لیشمانیوز جلدی یا سالک یک بیماری پوستی طولانی مدت و بدون درد و تب ، قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله جوندگان و سگ است . این بیماری در آغاز به صورت یک برجستگی کوچک است که به تدریج بزرگ شده و به صورت زخم در می آید و احتمال دارد که زخم ها خود به خود ظرف چند هفته تا چند ماه و گاهی یک سال و یا بیشتر بهبود یابند . ممکن است ضایعات منفرد یا متعدد بوده و گاهی بدون زخم و به ندرت منتشر شود . در برخی افراد عود بیماری پس از بهبود به صورت زخم و یا برجستگی کوچک در محل زخم قبلی خوب شده، ظاهر می شود .
آلرژی
بعضی از سگ ها نسبت به قلاده ضدکک و گزش کک و همچنین رنگهای ظروف پلاستیکی حساسیت دارند . این عوارض به سادگی قابل تشخیص هستند . مثلا اگر قلاده ضد کک باعث خارش و حساسیت شده آن را بردارید و محل را با یک شامپو شستشو دهید و روش دیگری را برای درمان کک ها انتخاب کنید . اگر بینی سگ قرمز و خراشیده است علت آن آلرژی در برابر رنگ ظروف پلاستیکی می باشد . ظرف پلاستیکی را با ظروف فلزی و شیشه ای تعویض کنید . اگر آلرژی به دلیل آن باشد عارضه برطرف می شود .
دسته بندی سگ
سگ ها را بر اساس نژاد و گونه و نوع خدماتی که انجام می دهند معمولا به دسته های زیر تقسیم می کنند :
- سگ شکاری
- سگ نگهبان
- سگ گله
- سگ عروسکی و خانگی
سگ شکاری
سگ نگهبان
سگ گله
سگ خانگی
دوران زندگی و طول عمر در سگ
توله سگ تازه متولد شده در مدت کوتاهی به سگ بالغ تبدیل می شود . آنها در 3 تا 5 سالگی به حداکثر فعالیت و رشد خود رسیده اند . طول عمر سگ ها به فاکتورهای مختلفی از جمله محیط ، نژاد ، سلامتی و بهداشت ، ورزش و نوع تغذیه وابسته است . نژاد هایی مانند اشپیتز تا 20 سال زندگی می کنند و نژاد هایی مثل ژرمن شپرد و باکسر طول عمری حداکثر تا 13 سال دارند . در دوران کهولت ، سگ ها طالب محیطی آرام و راحت برای استراحت هستند . در این دوران سگ ها اغلب دچار کاهش شنوایی ، آب مروارید ، ریزش دندان ها و بزرگی پروستات شده و خصوصیات اخلاقی آنها می تواند دستخوش تغییر گردد .
معرفی نژاد هایی از سگ
نژاد اشپیتز
سگی شاد ، باهوش و با نشاط است . به نظر می رسد که همیشه در حال خندیدن است ، به سادگی تعلیم پذیر نیست و نیاز به توجه صاحبش دارد . اشپیتز به عنوان سگ خانگی و آپارتمانی گزینه بسیار مناسبی است .
تژاد ژرمن شفرد
این سگ به شجاعت و وفاداری شهرت دارد . جدی و بسیار باهوش است و استعداد زیادی در آموختن دارد . به راحتی می توان آنها را برای سگ گله ، سگ نگهبان ، سگ پلیس و سگ ناجی آموزش داد .
نژاد دوبرمن
سگی باوفا ، هوشیار ، باهوش و با رفتاری شکاری و محافظت کننده است . به عنوان سگ تربیت شده در پلیس جنایی ، گزینه بسیار مناسبی است .
نژاد پیت بول
بسیار قوی ، جنگجو ، باهوش ، چابک و پرخاشگر است و تنها برای صاحب خود همراه و دوست خوبی می باشد . برای نگهبانی گزینه بسیار خوبی است .
نکاتی که در رابطه با سگ باید رعایت کرد :
فواید سگ
تعدادی از فواید بیشمار سگ ها عبارتند از :
- محافظت از جان و مال انسان در برابر دزدان و جانوران درنده
- آگاه کردن انسان نسبت به بروز زلزله ، طوفان و سایر عوامل طبیعی
- همدم مناسب و مفید برای افراد سالمند ، بیمار و تنها
- کمک به تربیت کودک با ایجادحس مسئولیت پذیری و مهربانی و همکاری
- کمک به افراد آسیب دیده توسط سگ های تربیت شده ناجی
- کمک به پلیس توسط حس بویایی قوی و هوش بالا و تربیت پذیری
- کمک به یافتن افراد مفقود شده و زیر آوار مانده
- کمک به حفظ روحیه و شادابی و جلوگیری از افسردگی در افراد
دور کردن سگ های مزاحم
در صورتی که خواهان دور کردن سگ از اطراف و محل زندگی خود هستید ، بهترین روش استفاده از دستگاه های دفع کننده التراسونیک ایران پراتیکس می باشد که بدون ضرر و خطربرای انسان ، باعث دور کردن دائمی و قطعی سگ ها می شود .
